Валиуллин, Рашит Равилевич, физ.-мат. ғыл-ң канд.

Өмірбаяны

Валиуллин Р.Р. 1980 жылы Перьм облысы (Ресей Федерациясы), Барда ауылындағы орта мектепті бітірді. 1981 жылы В.И.Ульянов-Ленин атындағы Қазан мемлекеттік университетіне («астрономия» мамандығына) оқуға түсті, тәмамдаған соң В.Г. Фесенков атындағы астрофизика институтына жолдама алды.

Институттағы жұмысы барысында заманауи аппаратураның жұмысын жетік меңгеріп, тәжірибелі бақылаушыға айналды. Ол сейферт галактикаларының ядро айнымалыларын зерттеуге арналған тәжірибелі базаны құрайтын галактикадан тыс нысандардың тура суреттерін және мыңдаған спектрограммаларын алды. Валиуллин Р.Р. біршама сейферт галактикаларының спектрлерін тәжірибе жүзінде егжей-тегжейлі зерттеуге мүмкіндік беретін спектро-динамикалық фокустандыру әдісін теория жүзінде дәлелдеді. Сонымен қатар, Валиуллин Р.Р. Маркарян 474 сейферт галактикасының аса жылдам айнымалысын мұқият зерттеуде үлкен жұмыс атқарды.

Сондай-ақ Валиуллин Р.Р. қолданбалы оптикамен де айналысты. Нақтырақ айтсақ, бойлық эмиссиялық нысандардың сәулелік жылдамдықтарын зерттеудің шапшаң әдісін дайындады және тәжірибеде қолданды. Турбулентті және шашыраңқы орталарда бір өлшемді кескіндермен алмасу әдісін дайындады.

Ғылыми зерттеулерінің нәтижелері бірнеше рет ғылыми семинарларға және халықаралық конференцияларға ұсынылды («International Astronomical Union Colloquium 184» и «Joint European and National Astronomy Meeting – 2007»).

1998 жылы физика-математика ғылымдары саласындағы ең үздік ғылыми жұмыс үшін Қазақстан Республикасының ғылым және жоғары білім министрлігінің сыйлығының лауреаты болды.

2010 жылы Валиуллин Р.Р. «HII-аймағы бар галактикалар мен сейферт галактикаларындағы газды бұлттардың динамикасын спектралды зерттеу» тақырыпта «астрофизика және радиоастрономия» мамандығы бойынша кандидаттық диссертациясын сәтті қорғады.
Р.Р. Валиуллиннің көп жылдық ғылыми қызметінің нәтижелері 2012 жылы «LAP Lambert Academic Publishing GmbH & Co.KG» баспасында жарық көрген «Сейферт галактикаларын спектралды зерттеу» монографиясында жарияланды.

Валиуллин Р.Р. 40-тан астам ғылыми мақалалар мен жарияланымдардың авторы және авторласы.

2012 жылдан 2015 жылға дейін В.Г. Фесенков атындағы астрофизика институтының ғылыи зерттеу жұмысы бойынша директордың орынбасары қызметін атқарды.

2016 жылдың 19 қаңтарынан бастап В.Г. Фесенков атындағы астрофизика институтының директоры міндетін атқарушы.

Жарияланымдар

• Aimuratov Y., Kim V., Serebryanskiy A., Yurin D., Krugov M., Akniyazov C., Shomshekova S., Makukov M., Aimanova G., Valiullin R., Kokumbaeva R., Kazkenov A., Omarov C. The Astronomical Hub: A Unified Ecosystem for Modern Astronomical Research. Galaxies, 13, 99. September 2025. [doi]
• Denissyuk E. K., Valiullin R. R., Shomshekova S. A., Kondratyeva L. N., Reva I. V., Aimanova G. A., Krugov M. A. Results of Spectral Observations of 15 Seyfert Galaxies. Astrophysics. January 2023. [doi]
• Denissyuk E., Valiullin R., Omarov Ch., Shomshekova S., Krugov M., Omar B. Studies of Seyfert galaxies in Fesenkov Astrophysical Institute. Communications of the Byurakan Astrophysical Observatory, 67, 61-67. June 2020. [ads]
• Shomshekova S.A., Denissyuk E.K., Valiullin R.R., Reva I.V., Kusakin A.V. Photometric Studies of the Seyfert Galaxies NGC 3516, NGC 5548, NGC 3227, NGC 4051, NGC 4151, and NGC 7469. Astrophysics, 62, 163-176. May 2019. [doi]
• Li Y.-R., Wang J.-M., Zhang Z.-X., Wang K., Huang Y.-K., Lu K.-X., Hu C., Du P., Bon E., Ho L.C., Bai J.-M., Bian W.-H., Yuan Y.-F., Winkler H., Denissyuk E.K., Valiullin R.R., Bon N., Popović L.Č. A Possible ~20 yr Periodicity in Long-term Optical Photometric and Spectral Variations of the Nearby Radio-quiet Active Galactic Nucleus Ark 120. The Astrophysical Journal Supplement Series, 241, 33. April 2019. [doi]
• Denissyuk E.K., Valiullin R.R., Gaisina V.N. The mass of the central body of the galaxy Ark 120 and the orbits of objects in its gravitational field. Astronomy Reports, 59, 123-132. February 2015. [doi] [ads]