Валиуллин, Рашит Равилевич, физ.-мат. ғыл-ң канд.

Өмірбаяны

Валиуллин Р.Р. 1980 жылы Перьм облысы (Ресей Федерациясы), Барда ауылындағы орта мектепті бітірді. 1981 жылы В.И.Ульянов-Ленин атындағы Қазан мемлекеттік университетіне («астрономия» мамандығына) оқуға түсті, тәмамдаған соң В.Г. Фесенков атындағы астрофизика институтына жолдама алды.

Институттағы жұмысы барысында заманауи аппаратураның жұмысын жетік меңгеріп, тәжірибелі бақылаушыға айналды. Ол сейферт галактикаларының ядро айнымалыларын зерттеуге арналған тәжірибелі базаны құрайтын галактикадан тыс нысандардың тура суреттерін және мыңдаған спектрограммаларын алды. Валиуллин Р.Р. біршама сейферт галактикаларының спектрлерін тәжірибе жүзінде егжей-тегжейлі зерттеуге мүмкіндік беретін спектро-динамикалық фокустандыру әдісін теория жүзінде дәлелдеді. Сонымен қатар, Валиуллин Р.Р. Маркарян 474 сейферт галактикасының аса жылдам айнымалысын мұқият зерттеуде үлкен жұмыс атқарды.

Сондай-ақ Валиуллин Р.Р. қолданбалы оптикамен де айналысты. Нақтырақ айтсақ, бойлық эмиссиялық нысандардың сәулелік жылдамдықтарын зерттеудің шапшаң әдісін дайындады және тәжірибеде қолданды. Турбулентті және шашыраңқы орталарда бір өлшемді кескіндермен алмасу әдісін дайындады.

Ғылыми зерттеулерінің нәтижелері бірнеше рет ғылыми семинарларға және халықаралық конференцияларға ұсынылды («International Astronomical Union Colloquium 184» и «Joint European and National Astronomy Meeting – 2007»).

1998 жылы физика-математика ғылымдары саласындағы ең үздік ғылыми жұмыс үшін Қазақстан Республикасының ғылым және жоғары білім министрлігінің сыйлығының лауреаты болды.

2010 жылы Валиуллин Р.Р. «HII-аймағы бар галактикалар мен сейферт галактикаларындағы газды бұлттардың динамикасын спектралды зерттеу» тақырыпта «астрофизика және радиоастрономия» мамандығы бойынша кандидаттық диссертациясын сәтті қорғады.
Р.Р. Валиуллиннің көп жылдық ғылыми қызметінің нәтижелері 2012 жылы «LAP Lambert Academic Publishing GmbH & Co.KG» баспасында жарық көрген «Сейферт галактикаларын спектралды зерттеу» монографиясында жарияланды.

Валиуллин Р.Р. 40-тан астам ғылыми мақалалар мен жарияланымдардың авторы және авторласы.

2012 жылдан 2015 жылға дейін В.Г. Фесенков атындағы астрофизика институтының ғылыи зерттеу жұмысы бойынша директордың орынбасары қызметін атқарды.

2016 жылдың 19 қаңтарынан бастап В.Г. Фесенков атындағы астрофизика институтының директоры міндетін атқарушы.

Жарияланымдар (басты)

1 Валиуллин Р.Р. Эффект спектродинамичекой фокусировки и результаты его применения для исследования динамики сейфертовских галактик // Известия КрАО. – 1993. – Т.88. – С.96-102.

2 Валиуллин Р.Р. Результаты применения метода спектродинамической фокусировки для исследования динамики высокоскоростного газа в галактике NGC 1275 // Известия НАН РК. – 1994. – №4(180). – С.55-59.

3 Валиуллин Р.Р. Метод передачи одномерных и двумерных изображений через турбулентные, рассеивающие среды и через одноканальный световод способом пространственно-частотных преобразований // Известия МН-АН РК. – 1996. – №4(192). –
С.43-46.

4 Валиуллин Р.Р. Быстрый способ исследования распределения лучевых скоростей у протяженных эмиссионных объектов // Известия МН-АН РК. – 1998. – №4(203). – С.99-101.

5 Валиуллин Р.Р. Переменные компоненты на крыльях эмиссионных линий сейфертовской галактики Марк 474 // Известия МОН РК, НАН РК. – 2000. – №4(212). – С.20-22.

6 Denissyuk E.K., Valiullin R.R., Argyle R.W., Gaisina V.N. Behavior of the Broad Hα Component in the Seyfert Galaxy NGC 4151 in 1976–2003 // Astron. Reports. – 2004. – Vol.48. – P.622-628.

7 Kotani T., Trushkin S. A., Valiullin R., et al. A Massive Jet Ejection Event from the Microquasar SS 433 Accompanying Rapid X-Ray Variability // Ap.J., 2006, Vol.637, P.486-493.

8 Валиуллин Р.Р. Исследование тонкой пространственной структуры галактик спектральными методами // Вестник КазНУ. – 2008. – №3(27). – С.162-168.

9 Валиуллин Р.Р., Денисюк Э.К., Гайсина В.Н. Поведение широкой компоненты линии Hα в сейфертовской галактике NGC4151 в 1976–2009 гг. // Известия НАН РК. – 2009. №4(266). – С.36-56.

10 Валиуллин Р.Р. Спектральные исследования сейфертовских галактик // ISBN 978-3-659-16594-8. – LAP LAMBERT Academic Publishing. – Германия. – 2012. – 120с.

11 Денисюк Э.К, Валиуллин Р.Р., Гайсина В.Н. Масса центрального тела галактики ARK 120 и орбиты движения эмиссионных объектов в его гравитационном поле // Астрономический Журнал 2014. – Т.91. – С.1 – 12.